Dưới góc nhìn Đông y, nguyên nhân chứng thừa cân đến từ trong chính các bộ phận của cơ thể chúng ta và bạn có thể kết hợp sử dụng những thực dược phẩm có sẵn trong tự nhiên để cải thiện tình hình.
Thừa cân do thiếu máu
Khi cơ thể thiếu máu, hệ thống tuần hoàn trong cơ thể sẽ bị rối loạn và không thể vận chuyển chất dinh dưỡng đến các cơ quan nội tạng và các mô, làm suy yếu các chức năng của cơ thể, giảm quá trình trao đổi chất, cuối cùng dẫn đến béo phì. Người bị thừa cân do chứng thiếu máu sức ăn bình thường nhưng bụng luôn béo tròn mặc dù chân tay vẫn có thể nhỏ.
Cách giảm béo tốt nhất cho trường hợp này là điều trị hoàn toàn chứng huyết hư, thiếu máu sau đó cải thiện dần chức năng của dạ dày và hệ thống tiêu hóa, bổ khí bổ thận. Người bệnh nên dùng quả sơn tra (táo gai) làm trà uống để bổ khí ích khí, giúp máu lưu thông, điểu chỉnh hàm lượng mỡ trong máu và giảm lượng cholesterol. Ngoài ra, nên ăn những thực phẩm giúp bổ máu.
Thừa cân do nhiệt độ
Chứng thừa cân này thường thấy gặp ở những người trẻ, đa phần là giới trí thức. Nó xuất phát các nguyên nhân như thường xuyên tiệc tùng xã giao, ăn các thực phẩm nhiều đường mỡ, áp lực công việc cao dẫn đến nhiệt lượng trong cơ thể quá dư thừa, cảm xúc phiền muộn, hay thèm ăn và thường xuyên bị táo bón. Đồng thời, nó cũng ảnh hưởng tới sự trao đổi chất trong cơ thể, tích lũy mỡ và dễ dàng làm cơ thể trở nên béo phì.
Người bị béo phì do nhiệt lượng dư thừa thường có làn da khô, sắc da ảm đạm, lớp mỡ trên da quá dày. Muốn giảm cân, ngoài việc tiêu hao mỡ thừa, làm lợi tiểu còn cần phải thanh nhiệt cho cơ thể. Người bệnh có thể chọn uống trà quyết minh tử để nhuận tràng, hạ huyết áp, chống táo bón. Loại trà này đặc biệt thích hợp cho người mắc chứng cao huyết áp và táo bón. Tuy nhiên, người có thể chất lạnh, dễ bị tiêu chảy hay đau dạ dày không nên dùng.
Ngoài ra, trà xanh cũng là một lựa chọn tốt do có tác dụng hỗ trợ tiêu hóa, trị táo bón, giảm béo. Trà xanh không nên men, dễ khiến cồn cào dạ dày nên người yếu dạ dày cần phải chú ý khi uống.
Thừa cân do chức năng gan yếu
Đông y cho rằng gan là bộ phận quan trọng trong việc điều chỉnh và chuyển hóa chất béo trong cơ thể. Sự bất ổn định cảm xúc sẽ ảnh hưởng làm mất đi sự cân bằng trong gan, dẫn đến béo phì.
Chứng béo do tâm lý nóng nảy, gan yếu này thường xuất hiện ở phụ nữ trẻ tuổi hơn là ở nam giới. Người bệnh có xu hướng béo vùng ngực và vùng bụng, cảm xúc lên xuống thất thường, kinh nguyệt cũng hay bị rối loạn.
Do đó, để giảm được cân trong trường hợp này, người bệnh vừa phải giữ cho tinh thần luôn thoải mái vừa tăng cường điều trị, cải thiện chức năng hoạt động của gan. Sử dụng thuốc đông y để tắm và ngâm mình, châm cứu để ổn định tinh thần cũng là các phương pháp giảm béo tương đối hiệu quả. Uống trà trần bì (vỏ quất hoặc vỏ cam) hỗ trợ tiêu hóa, khử đảm, trị liệu táo bón. Ngoài ra, có thể dùng thêm trà hoa hồng thúc đẩy trao đổi chất, ngừa táo bón và giảm stress.
Thừa cân do tỳ (lá lách) hư
Khi tinh thần căng thẳng, mệt mỏi quá mức,… dễ dàng dẫn đến làm giảm sức đề kháng của cơ thể, giảm chức năng tiêu hóa, khiến không tiêu thụ hết lượng mỡ và calo trong cơ thể làm chất béo tích tụ ngày càng nhiều. Lá lách đóng vài trò quan trọng trong việc hấp thụ và tiêu hóa thức ăn. Khi hệ tiêu hóa suy yếu, tốc độ tiêu hóa thức ăn chậm, dịch tiêu hóa giảm đi, khả năng tiêu hóa và phân hủy thực phẩm giảm xuống… sẽ khiến chức năng của lá lách cũng yếu đi, gây ra béo phì.
Phần lớn người bị thừa cân do tỳ hư vẫn ăn uống ngon miệng nhưng cơ bắp mềm nhũn, dễ mệt mỏi, hay bị phù chân tay, suy nhược, không thích thể thao, tiểu tiện khó và dễ bị đau bụng khi ăn. Để điều trị, có thể dùng bột hạt bo bo pha với nước sôi làm thành cháo hoặc thức uống. Bo bo có tác dụng làm tăng tốc lưu thông máu, thúc đẩy trao đổi chất, lợi tiểu, giảm sự hấp thu chất béo ở đường ruột, do đó làm giảm lượng mỡ và lượng đường trong máu.
Nguyễn Lan