Thầy lang ngành y học cổ truyền thường tâm đắc với câu “thông tắc bất thống, thống tắc bất thông”, nghĩa là từa tựa như kẹt xe, hể thông thoáng mọi nơi thì không đau yếu, còn đã bệnh hoạn sao đó thì phải có nơi nào đó trong cơ thể không… thông!
Đông hay Tây cũng vậy, thầy thuốc nào cũng hiểu về mối liên hệ mật thiết giữa tình trạng đau nhức và rối loạn tuần hoàn vi mạch. Dòng máu trong mạch tất nhiên không thể loãng như nước lã mà phải có độ nhớt cần thiết cho tiến trình cung cấp dưỡng chất và xử lý phế phẩm. Mặt khác, dòng máu quá đậm đặc không có lợi gì cho cơ thể vì tế bào khó tiếp nhận đủ dưỡng khí khi độ nhớt của máu quá cao khiến máu chảy chậm rề rề. Nói cách khác, độ loãng lý tưởng của dòng máu luân lưu chính là nhân tố cần thiết để cơ thể lâu già, để con người ít bệnh.
Tất nhiên có thuốc để giữ máu loãng. Nhưng thuốc đắng cho dù có giã tật nào có gì hay. Khéo hơn nhiều là biết cách áp dụng món ăn nên thuốc. Có nhiều thực phẩm cứ như trời sinh cho tim đỡ mệt, trong số đó không thể không nhắc đến hoạt chất sinh học trong các loại nấm nên thuốc. Y sư Lý Thời Trân, bậc thầy dược thảo Trung Y, ắt hẳn có luận cứ chắc chắn khi xếp nấm mèo vào nhóm thuốc bổ có công năng đến độ “cải lão hoàn đồng”. Nghe qua tưởng chừng như cường điệu nhưng nhờ nhiều công trình nghiên cứu vào cuối thế kỷ 20 mới biết thầy thuốc họ Lý hoàn toàn có lý. Tế bào nào trẻ cho nổi nếu không được tiếp sức từ dòng máu chạy qua chạy lại trơn tru?
Từ kết quả nghiên cứu nhiều chục năm trước đây của Gurewich khi ông này tình cờ phát hiện tác dụng làm loãng máu cũa nấm mèo, món ăn này đã được nghiên cứu tận tình tại Hoa Kỳ và nhiều nước châu Âu với mục tiêu tìm thuốc cho bệnh nhân tim mạch nhằm phòng tránh tình trạng nghẽn mạch vành cũng như để ngăn ngừa biến chứng của cao huyết áp trên não, thận, mắt… Nếu so sánh với nhiều loại thuốc thuộc nhóm thông mạch thì nấm mèo có cơ chế tác dụng gần như hoàn hảo. Nấm mèo tuy cũng ngăn chặn phản ứng kết dính tiểu cầu trong mạch máu nhưng tác dụng loãng máu của nấm mèo không đơn điệu theo kiểu một chiều khiến người dùng dài lâu dễ bị xuất huyết dưới da, hay nghiêm trọng hơn nữa trên đường tiêu hóa. Nấm mèo khéo hơn nhiều nhờ hiệu năng vừa hòa hoãn, vừa “nhiều trong 1” thông qua tác dụng bảo vệ mặt trong mạch máu và giữ tính đàn hồi của thành mạch. Nhờ nấm mèo máu chạy ngược xuôi dễ dàng không chỉ vì máu loãng mà đồng thời vì mạch máu dẻo dai.
Thêm vào đó, nấm mèo chủ động xúc tác phản ứng thoái biến cholesterol trong gan để từ đó gián tiếp giảm thiểu độ nhớt của dòng máu. Chính nhờ dựa trên cơ chế này mà nhiều nhà điều trị đang dùng nấm mèo để điều trị viêm gan nhiễm mỡ với kết quả khả quan. Đi xa hơn nữa, chuyên gia ngành hoạt chất sinh học đã xác minh nấm mèo có tác dụng giảm đau với tác dụng kép, vừa phong bế tín hiệu đau nhức, vừa cải thiện hàm lượng dưỡng khí cục bộ của nơi bị viêm tấy. Không lạ gì nếu thầy thuốc coi trọng quan điểm điều trị toàn diện bằng dược liệu thiên nhiên ở Đức, Áo, Thụy Sĩ… đang mạnh tay dùng nấm mèo cho người đau bụng kinh, đau nửa đầu…
Bệnh lý do tắc mạch vì mạch máu xơ vữa vẫn trước sau là mối đe dọa sức khỏe cộng đồng. Đáng tiếc khi giải pháp rất gần trong tầm tay. Mèo thấy mỡ dễ gì chịu ăn… chay! Biết vậy tại sao lại không thử thanh toán mấy miếng mỡ đeo dính trên thành mạch bằng cách vận dụng qui luật của thiên nhiên, chẳng hạn trao mỡ cho… (nấm) mèo?! Y tổ Hippocrates của thầy thuốc Tây y không vô cớ nhiều lần nhắc nhở “hãy dùng thực phẩm như dùng thuốc” đó thôi.
BS. Lương Lễ Hoàng, Phòng Điều Trị Nội Khoa, Trung Tâm Oxy Cao Áp, TP.HCM.
