Những hình ảnh về Tết dường như ít thứ nào không liên quan đến chuyện ăn uống. Từ “bánh chưng xanh bên dưa hấu đỏ” đến mâm cỗ cúng tất niên hay bữa cơm sum họp gia đình, rồi cả câu đối ngày Xuân “Thịt mỡ, dưa hành, câu đối đỏ – Cây nêu, tràng pháo, bánh chưng xanh”.
Tết mà không ăn hình như không còn gì là … tết, thậm chí còn phải “ăn chơi” từ ngay những ngày trước tết. Song, ăn thế nào để vừa tốt cho vóc dáng vừa khỏe mạnh thì không phải ai cũng làm được.
Trong những ngày tết, người miền Nam có tập quán kho một nồi thịt ba rọi với trứng vịt ăn kèm với dưa giá, người miền Bắc thì lại hay nấu thịt đông, hoặc làm món chân giò ninh măng. Các bà nội trợ cũng thường có khuynh hướng mua trữ các loại thức ăn nhiều chất đạm như lạp xưởng, giò chả, jambon, chả giò… mà xem nhẹ các loại rau quả trong bữa ăn. Thật ra mọi rau quả, dù là loại rẻ tiền như rau dền, mồng tơi, rau muống, cóc, ổi, mận… đều rất cần thiết cho cơ thể vì chứa nhiều chất xơ, các vitamin và khoáng chất. Đặc biệt vitamin C thiên nhiên trong trái cây rất quý đối với cơ thể đang bị “bội thực” bởi chất đạm.
Trái cây và rau xanh vì vậy mà tuy ít được nhắc trong các hình ảnh thơ ca lung linh vẻ đẹp ngày tết, nhưng lại là thực phẩm được các bác sĩ, chuyên gia dinh dưỡng “khuyến cáo” nên dùng nhiều nhất trong dịp lễ hội lớn này. Rau quả là nguồn cung cấp vitamin quan trọng, là nguồn cung cấp nước, chất xơ làm cân đối khẩu phần ăn vốn nhiều năng lượng, nhiều đạm, nhiều béo trong những ngày xuân. Hiển nhiên, để tốt nhất cho sức khỏe, chỉ nên ăn những loại trái cây còn tươi, sạch sẽ không dập nát, không có những vết thâm hay úng bên trong thịt quả cho dù vỏ bên ngoài tươi đẹp. Những loại trái cây họ Citrus như cam, quýt, bưởi rất tốt cho những ngày này vì nhiều nước, nhiều chất xơ, giàu vitamin C, có lớp vỏ tự nhiên có thể bảo quản lâu và thuận tiên khi mang theo trong những chuyến đi ngắn dài ngày tết.
Ngày Tết, ăn quá nhiều thịt sẽ dẫn đến thừa chất. Việc phân bổ những bữa ăn đa dạng sẽ giúp mọi người cảm thấy ngon miệng mà cơ thể lại bổ sung được dưỡng chất cần thiết. Trong rau và trái cây luôn có sẵn các chất chống oxy hóa, giúp cơ thể chống lại phân tử gốc tự do làm cơ thể dể mắc bệnh khi ăn uống thay đổi. Trong mỗi bữa ăn cũng không cần dùng đơn điệu một loại rau mà nên phối hợp nhiều loại rau. Các loại rau gia vị như rau mùi, rau thơm, hành, kinh giới,… rất giàu vitamin và kháng sinh thực vật là hương liệu kích thích ăn ngon miệng. Ngoài ra, trong rau quả còn có rất nhiều chất có tác dụng cân bằng tiêu hóa như: Chất caroten có trong rau củ quả có màu vàng, đỏ hoặc da cam; chất genistei và isoflavon có trong đậu tương, đậu phụ; chất lycopen có trong cà chua, dưa hấu, mơ, bưởi… vitamin E có trong dầu thực vật, giá đỗ… Nhất là trong dịp Tết, chúng ta thường đi nhiều, và thường thì mỗi nơi lại ăn một ít nên “tranh thủ” dùng nhiều loại rau quả tươi để hỗ trợ tiêu hóa là điều hết sức cần thiết.
Chưa kể, ngày tết nhiều gia đình còn có thói quen trữ rượu bia. Rượu bia là những thực phẩm có độ cồn cao, có hại tới thận, gan, dạ dầy và nhiều cơ quan khác. Trong khi đó, sinh tố là một thức uống giúp bạn tăng cường sinh lực, bổ sung nguồn năng lượng. Vì vậy, việc thay thế một phần rượu bia bằng các thức uống bổ dưỡng khác từ rau quả như sinh tố là việc rất nên làm. Vào những ngày Tết, mua thêm nhiều loại hoa quả tươi dự trữ trong tủ lạnh để tiện chế biến những ly sinh tố vì vậy mà thành việc hết sức hữu ích. Muốn tăng năng lượng thì đã có sinh tố cà rốt, táo, dưa hấu. Muốn đào thải chất độc nên sử dụng sinh tố thập cẩm gồm cà chua, lê và lá bạc hà rồi hòa cùng nước chanh. Không chỉ vậy việc sử dụng trái cây thay cho nước ngọt có ga cũng sẽ góp phần giảm bớt các rối loạn tiêu hóa.
Với đa dạng ích lợi như thế, rõ ràng chẳng có lý do gì mà ngày tết có thể thiếu rau quả trên bàn ăn. Ẩm thực ngày tết thực tế trở nên đẹp hơn rất nhiều nhờ sắc màu đa dạng của rau tươi và quả sạch. Chưa kể những hậu quả đáng buồn như tăng cân, mất dáng cũng nhờ thế sẽ không còn. Vậy thì chẳng còn lý do gì để mà những bàn tiệc tết chúng ta thiếu những món ăn từ rau quả, phải không các bạn?
Song Ngư/Lifestyle