Ở những người trẻ, tình trạng suy giảm nhận thức có cái lạm dụng chất gây nghiện như rượu, bia,.. có những cái căng thẳng, stress, mất ngủ và một số bệnh lý về nhiễm trùng hệ thần kinh trung ương hoặc một số các bệnh lý liên quan đến chuyển hóa.
Chương trình Bác sĩ gia đình phát sóng lúc 12h50 chủ nhật hàng tuần trên kênh THVL1 với chủ đề “Suy giảm nhận thức và những phương pháp trị liệu”. Chương trình có sự tham gia tư vấn của Trung tá, Thạc sĩ – Bác sĩ Hoàng Tiến Trọng Nghĩa, Trưởng khoa nội thần kinh – Bệnh viện Quân Y 175 và MC Ngọc Nhi trong vai trò dẫn chương trình.
Mở đầu chương trình, tình huống giữa đôi vợ chồng khi người vợ liên tục quên đi những việc đã xảy và không nhớ mình đã từng làm gì khiến người chồng phải thốt lên: “Sau cái vụ đột quỵ tui thấy bà quên dữ lắm luôn” . Tuy nhiên người vợ không đồng ý với việc này và từ chối khám chữa bệnh và cho rằng bản thân không có bệnh. Cho đến khi, người con về nhà và đề cập đến những biểu hiện của mẹ có thể là dấu hiệu “Suy giảm nhận thức ở tuổi già” và cả nhà đã cùng lắng nghe tham vấn từ bác sĩ về triệu chứng của bệnh.
Tìm hiểu về suy giảm nhận thức, cụ thể đây là bệnh lý như thế nào. Hãy cùng bác sĩ Hoàng Tiến Trọng Nghĩa đưa ra một số chia sau: “Khi đề cập đến nhận thức thông thường chúng ta đề cập tới sáu lĩnh vực. Đầu tiên là khả năng học tập và trí nhớ, thứ hai là sự tập trung và chú ý, thứ ba là khả năng về ngôn ngữ, thứ tư là thị giác không gian, thứ năm là các chức năng điều hành và thứ sáu là nhận thức xã hội. Khi mà chúng ta bị suy giảm một trong sáu lĩnh vực này, thì chúng ta được gọi là suy giảm nhận thức. Cái suy giảm nhận thức này, nó có thể gặp ở những người trẻ cho đến những người cao tuổi” .
Về biểu hiện cụ thể của suy giảm nhận thức, nam bác sĩ cho biết: “Cái suy giảm nhận thức hay sa sút trí tuệ đôi khi chúng ta chỉ nghĩ là sự suy giảm về mặt trí nhớ nhưng nó sẽ tùy thuộc theo cái lĩnh vực nhận thức nào mà người bệnh mắc phải. Nếu như người bệnh mắc phải ở cái lĩnh vực học tập và trí nhớ thì người bệnh sẽ hay quên những cái sự việc gần đây hay xảy ra và cái khả năng học tập cũng bị suy giảm. Nhưng nếu những người bệnh tập trung ở chức năng điều hành thì người bệnh rất khó để lên kế hoạch làm một việc cụ thể còn những trường hợp bị suy giảm cái chức năng về thị giác không gian.
Người bệnh rất khó có thể tìm được đồ vật trong nhà. Tiếp theo là lĩnh vực ngôn ngữ, người bệnh rất khó để tìm được các từ chính xác để mô tả một sự vật, hiện tượng hay trong những trường hợp mà bệnh nhân suy giảm về mặt nhận thức xã hội thì người bệnh sẽ có các hành động, các cái lời nói nó không đúng đắn với cái hoàn cảnh. Tùy theo cái lĩnh vực nhận thức mà người bệnh bị ảnh hưởng mà có biểu hiện thành một hoặc nhiều các lĩnh vực nhận thức khác nhau chứ không nhất thiết là chỉ ảnh hưởng về mặt trí nhớ”.
Về nguyên nhân và yếu tố nguy cơ gây ra tình trạng suy giảm nhận thức, bác sĩ Hoàng Tiến Trọng Nghĩa nói thêm: “Ở những người trẻ, tình trạng suy giảm nhận thức có cái lạm dụng chất gây nghiện như rượu, bia,.. có những cái căng thẳng, stress, mất ngủ và một số bệnh lý về nhiễm trùng hệ thần kinh trung ương hoặc một số các bệnh lý liên quan đến chuyển hóa. Ví dụ như: Tăng huyết áp đái tháo đường. Cũng có thể gây ra suy giảm nhận thức hay những người đột quỵ đều có nguy cơ dẫn đến tình trạng suy giảm nhận thức và một nhóm cuối cùng là, một số cái bệnh lý thoái hóa. Ví dụ như: Bệnh alzheimer cũng là nguyên nhân có thể gây ra suy giảm nhận thức”.
Đánh giá mức nguy hiểm về tình trạng suy giảm nhận thức, nam bác sĩ cho biết: “Cái suy giảm nhận thức nếu chúng ta phát hiện sớm thì nó sẽ không nguy hiểm, cái suy giảm nhận thức nó tiến triển thành sa sút trí tuệ thật sự, thì đây là vấn đề các cái biến chứng từ sốt, rối loạn nhai – nuốt, nằm lâu không chăm sóc được cơ thể của mình nhiễm trùng tiểu viềng phổi. Còn đối với lĩnh vực tâm thần kinh, thì người ta sẽ có những vấn đề về trầm cảm đi kèm. Do vậy, việc nhận diện sớm, đầu tiên là có thể đảo ngược lại nó hoặc nếu nó tiến triển thành sa sút trí tuệ mà sa sút trí tuệ giai đoạn sớm thì chúng ta vẫn hoàn toàn có khả năng ngăn chặn cái sự tiến triển của nó”.
Nam bác sĩ cũng chia sẻ một số phương pháp điều trị và ưu điểm của phương pháp như sau: “Cái hướng đầu tiên là các cái phương pháp điều trị không dùng thuốc người bệnh sẽ được tập các bài tập luyện nhận thức kết hợp kích thích từ trường xuyên sọ. Đây là phương pháp được cập nhật trong thời gian gần đây những người bệnh sẽ được kích thích từ trường xuyên sọ ở từng vị trí khác nhau. Song song đó các bác sĩ, kỹ thuật viên sẽ tập luyện nhận thức tùy theo cái lĩnh vực nhận thức mà người bệnh bị ảnh hưởng.
Còn người bệnh bị suy giảm về mặt ngôn ngữ sẽ có những bài tập nhận thức tập trung về ngôn ngữ hoặc những người bệnh bị suy giảm nhận thức về chức năng điều hành thì chúng ta sẽ có bài tập về nhận thức chức năng điều hành có: tăng huyết áp, đái tháo đường thì chúng ta phải kiểm soát yếu tố nguy cơ này. Thứ ba, các cái phương pháp như tập thể dục, đây là phương pháp mà đã được chứng minh có hiệu quả trong phòng, ngừa suy giảm nhận thức và sa sút trí tuệ. Đối với phương pháp dùng thuốc, thuốc ở đây vẫn là cái điều trị để giúp ngăn chặn và làm chậm lại tiến trình của bệnh”.
Bác sĩ gia đình được phát sóng định kỳ lúc 12h50 chủ nhật hàng tuần trên kênh THVL1. Chương trình do Công ty Truyền Thông Bee phối hợp với Đài Truyền hình Vĩnh Long thực hiện.
LC/Lifestyle