Chuyên gia ngành phụ khoa ở nhiều nước phương Tây đã từ lâu lên tiếng cảnh báo về tình trạng phụ nữ trẻ, đặc biệt là cư dân trong thành phố lớn, mãn kinh quá sớm.
Theo kết quả thống kê được thực hiện qua chương trình khám sức khỏe cho nhiều công ty ở TP.HCM, số phụ nữ hãy còn rất trẻ, có người chưa quá 25 tuổi, không chỉ rối loạn kinh nguyệt mà thậm chí bặt kinh đang chiếm tỷ lệ rất đáng ngại. Bên cạnh kỳ kinh cứ như ngọn đèn trước gió thưa dần rồi tắt, nạn nhân còn khổ tâm vì nhiều triệu chứng chẳng khác nào hội chứng mãn kinh như đổ mồ hôi trộm, chóng mặt, nhức đầu, nóng bừng mặt, nổi mụn, rụng tóc…
Đây không là phát hiện gì mới mẻ ở nước mình. Chuyên gia ngành phụ khoa ở nhiều nước phương Tây đã từ lâu lên tiếng cảnh báo về tình trạng phụ nữ trẻ, đặc biệt là cư dân trong thành phố lớn, mãn kinh quá sớm. Xét nghiệm về nội tiết tố cho thấy hàm lượng progesteron trong máu của các đối tượng này rất thấp, trong nhiều trường hợp còn tệ hơn so với nhiều bà ở độ tuổi… 60! Tại sao lại nghịch lý như thế?!
Các nhà nghiên cứu ở đại học Vienne sau khi hợp tác với một số thầy thuốc đầu ngành phụ khoa ở Hoa Kỳ và Ý đã tìm ra đáp án. Theo họ, đó chỉ là hội chứng “mãn kinh giả” xuất phát từ nếp sinh hoạt mất quân bình giữa nghỉ ngơi và làm việc cộng thêm đòn đánh nguội của stress! Thầy thuốc ở Áo đã quả quyết hội chứng này sở dĩ xuất hiện là do ảnh hưởng của một số yếu tố như:
– Khuynh hướng chơi thể thao quá thường và quá nhiều khiến cơ thể chẳng khác nào thường xuyên bị đặt dưới áp lực của stress. Các loại nội tiết tố tham sân si như adrenalin, dopamin hình thành từ cảm giác “hăng máu” trong lúc ăn thua sau đó phong bế hoạt động của buồng trứng. Tình trạng bệnh lý này do đó được đặt tên là “hội chứng mãn kinh quá sớm do căng thẳng”.
– Thói quen làm việc suốt ngày trong phòng làm việc đóng kín dưới ánh đèn điện thay vì ánh sáng mặt trời và trước kích ứng nhấp nháy của màn hình máy vi tính. Nếu gặp thêm môi trường ô nhiễm vì khói thuốc lá, bụi máy in, hóa chất gia dụng… thì bệnh càng dễ phát tán. Vì thiếu ánh sáng mặt trời, thiếu dưỡng khí nên hệ thần kinh diễn dịch sai về hiệu ứng ngày hay đêm. Cơ thể phản ứng sai lệch nên sản xuất một loại nội tiết tố mang tên melatonin. Chất này cũng ức chế chức năng của tuyến yên và buồng trứng với hậu quả là nội tiết tố progesteron bị triệt tiêu. Hội chứng này vì thế được đặt tên là “hội chứng mãn kinh quá sớm do ánh sáng nhân tạo”.
Tả nghe ghê nhưng giải pháp lại không quá phức tạp. Muốn phòng ngừa tình trạng thiếu nữ phơi phới nhưng về vườn quá sớm thường khi chỉ cần:
– Tránh hoạt động thể dục thể thao thái quá, nhất là với các thể dạng thuộc loại đòi ăn thua đủ. Thay vào đó là các hình thức tuy cũng vận động nhưng đi kèm với thư giãn như yoga, thái cực quyền, dưỡng sinh… để hóa giải stress.
– Giảm thiểu hậu quả của chuyện làm việc trong phòng đóng kín cửa bằng cách bước ra ngoài trời mỗi khi có dịp giải lao. Tất nhiên đừng quên trở về làm việc.
– Chọn chế độ dinh dưỡng cung ứng nhiều sinh tố D, nghĩa là nhiều rau cải, nấm, cá biển và ít thịt. Đừng quên, ít khác xa với không có.
Nói phải nói cho rõ. Các biện pháp nêu trên chỉ hữu ích nếu chưa… tắt kinh quá lâu! Trong mọi trường hợp, đối tượng hãy còn quá trẻ nhưng bỗng bặt kinh nên tìm đến thầy thuốc, càng sớm càng tốt. Việc điều trị với dược thảo có tác dụng điều kinh là hoàn toàn khả thi. Đừng thờ ơ khi đến hẹn không lên kéo dài, nhất là ừng phỏng đoán theo kiểu tự kỷ ám thị “chắc không có gì trầm trọng” rồi chuyện nhỏ xé dần ra to một cách oan uổng.
BS Lương Lễ Hoàng
